Ku soodhowow Dalladda Waxbarashada Ilays

Jiritaanka Dalladda Waxbarashada Ilays waxa uu u adeegaa dhammaan arrimaha waxbarashada ee Soomaalida gaar ahaan aagga SSC Khaatumo ee Sool, Sanaag iyo Cayn waxa ayna ujeeddadiisu tahay in la daryeelo, oo kor loo qaado, oo la dayactiro, oo la tayeeyo dhammaan arrimaha ku taxaluqa baraha, dugsiga, iyo ardayga. Isla markaana la soo diyaariyo dhammaan agabka waxbarashada iyo manhijka ay u baahan yihiin. Guud ahaan waxa ay Dalladdu ku hawlan tahay adeegga waxbarashada, horumarka arrimaha bulshada, iyo arrimaha noolaynta iyo ilaalinta deegaanka.

Hannaanka waxbarashada Ilays waa mid u qaabaysan hab cusub ah oo la socda qaababka waxbarashada ee dunida ugu horumarsan. Hannaankaas oo ay nasiib u yeesheen dadweynaha Sool, Sanaag, iyo Cayn, waxa uu u qaybsan yahay sida soo socota:

• Waxbarashada Asaasiga (Primary Education)
• Waxbarashada Dugsiga Sare (Secondary Education)
• Farsamada Gacanta (Vocational Training)
• Waxbarashada Dadka Waaweyn (Adult Education)
• Waxbarashada Jaamacadeed (Higher Education)




Dalladda Waxbarashada Ilays waxa ay xagga imtixaanaadka iyo Manhajka wada shaqeeyaan Wasaarada Waxbarashada ee Soomaaliya. Dalladda Waxbarashada Ilays waxa ay ku dadaalaysaa tayeynta aqoonta waayo aqoontu waa raasamaalka ugu qaalisan ee qof yeelan karo. Aqoontu waxa ay kor u qaadaa tayada qofka. Aqoontu waxa ay kuu fududaysaa go’aanka aad qaadanayso. Aqoontu waxa ay ku bartaa meesha aad ka liidato. Aqoontu waxa ay ku siisaa saadaalin suubban. Aqoontu waxa ay kacaan cusub ka dhalisaa qofka noloshiisa. Aqoontu waxa ay horumarisaa noloshaada. Aqoontu waxa ay kuu iftiimisaa jidka toosan. Aqoontu waxa ay ku bartaa meesha u baahan in nolosha laga toosiyo. Aqoontu waxa ay kuu fududaysaa fahanka dunida. Aqoontu waa walax qaali ah. Aqoontu waa ilays iyo iftiin. Aqoontu waa hubka lagu la dagaalamo nacabkaaga. Aqoontu waa xoog iyo dawlad. Aqoontu waa miisaanka nolosha. Aqoontu waxa ay fahan kaa sii saa seben tagey, mid weli soo socda, iyo saaka waxa jooga.

Soomaalida badankoodu waxa ay aaminsan yihiin in lacag badan horumar lagu gaadho; laakiin waa fikrad qaldan. Horumarka waxaa keena aqoonta. Bulshooyinka dunidu waxa ay u kala horumarsan yihiin sida ay u kala aqoon badan yihiin. Haddii aynu nahay Soomaalida waxa ay u eg tahay in aynu ka qadnay walaxda sidaas u qaaliga ah. Haddii aynu tusaale u soo qaadano bulshooyinka ayniga nahay ee caalamka ku nool waxa ay innagaga horreeyaan aag kasta oo wax laga barto; meesha aynu innagu iska fadhino cidla’. Marka loo eego innagu waxa aynu taaganahay eber. Dadkaas waxa aynu ku gaadhi karnaa innaga oo nafteena, ehelkeena, iyo carruurteena u hurna xoogaa waqti ah oo aynu kor ugu qaadayno aqoontooda.

Dalladda Waxbarashada Ilays waxa ay Lascanod soo degtay March 27, 2006. Ujeedada Dalladdu waxa ay ahayd in la tayeeyo habka wax dhigista ee macallimiinta si ardayda aqoontooda kor loogu qaado, in ardayda, iyo macallimiintu helaan manhaj cusub, iyo in gobollada Sool, Cayn iyo Sanaag laga furo dugsiyo asaasiya iyo kuwo sare oo dad tayo leh ka soo baxayaan.

Dalladdu waxa ay qabtaa in ujeedooyinkeedii wax badani ka hirgaleen. Waxa ay Dalladdu bixisaa tababar macallinimo oo joogto ah, waxa ay buugaagta iyo manhajka u samaysaa dugsiyada kaladuwan, waxa ay buugaagta, iyo manhajka u samaysaa Jaamacadda Ilays. Sidoo kale waxa ay Dalladdu wadaa dugsiyo ay samaysay sida Ilays Primary School, Ilays Destitute Primary School, Ilays High School, iyo Ilays Academy College. Sidoo waxa ay Dalladdu ka taageertaa manhajka iyo qaabka loo gudbinayo Jaamacada Ilays.



Himilooyinka Dalladda Waxbarashada Ilays waxaa ka mid ah in aan:

• kor u qaadno waxbarashada oo tayeyno annaga oo dadka wax ku barayna qalab iyo hab cusub. Isla markaana dadweynaha tusinayna sida waxbarashadu kor ugu qaado dhaqaalaha bulshada.

• Horumarino hawlgudashada jiritaanada waxbarashada si ay u xaqiijiyaan in ay himiladoodii gaadheen iyo in ay qofkii la rabay bulshada u soo saareen, isla markaana himiladoodu u noqon lahayd mid lagu gaadho liibaan dhow iyo mid fog.

• Hannaanka waxbarashada Ilays waayo waxa ay tayo la’aanta waxbarashadu sababtaa hoosudhac ku yimaado garaadka aadamaha iyo raasamaalka aqoonta.

• Jiritaanada waxbarashada ku jihayno oo ku dhaqangelino hannaan waxbarasho oo cusub, isla markaana saamayn ku yeelano siyaasada waxbarashada, tabaabulshayaasha waxbarashada iyo arrimaha horumarinta bulshada.

• Sida ugu fiican u adeegsano qalabka iyo kheyraadka kale ee waxbarashada si aannu wax u barno bulshadeena ka qaday nasiibka aqoonta.

• Dib u dhisno oo soo noolayno waxbarashada degmooyinka, tuulooyinka, iyo beelaha ka durugsan magaalooyinka waaweyn. Isla markaana ka shaqayno jiritaanka, isku filaanshaha, iyo horumarinta waxbarashada beelaha.

• Midayno aragtida waxbarashada ee dugsiyada iyo jaamacadaha si loo helo manhaj isku mid ah, lebis isku mid ah, waxbarasho isku xilli ah, fasax isku mid ah, iyo fikir isku mid ah.

Ujeeddooyinka waxbarashada ee sannadaha hore waxa uu ilmuhu horumar ka sameeyo xaga:

• qofnimada iyo ku xidhnaanta Allaah.
• arrimaha bulshada.
• arrimaha degaanka.
• adeegsiga afka hooyo qoristiisa, akhrintiisa, higgaadintiisa, iyo dhismaha weedhaha Soomaaliga.
• xisaabta, maaminteeda, adeegsigeeda, iyo in uu ku fahmo nolosha dunida.
• aqoonta guud iyo fahanka dunida ku xeeran.
• aqoonta sayniska iyo farsamada cusub.
• maskaxda, maaminta hal-abuurka, iyo wax ogaanshaha dunida ku xeeran.

Socdaalka waxbarashada ee Dalladda Waxbarashada Ilays waxa uu ka bilaabma Dugsiga Xanaanada Ilays ilaa Jaamacad Ilays

Da’da	Heerka Dugsiga	Jaadka Dugsiga
3½ ilaa 5 Jir	Dugsiga Xanaanada (Nursery School)	Dugsiga Aasaasiga (Primary School)
5 ilaa 7 Jir	HW1 - Dugsiga Dhallaanka (Infant School)
8 ilaa 12 Jir	HW2 - Dugsiga Carruurta (Junior School)
13 ilaa 14 jir	HW3 – Dugsiga Gurboodka (Senior School)	Dugsiga Sare (High School)
14 ilaa 16 Jir	HW4 - Dugsiga Dhalinyarada (Juvenile School)
16 ilaa 18 Jir	HW5 - Dugsiga Barbaarta (Grade 11 & 12 )
18+ Jir – kartida yar	Waxbarashadda Hanaqaadka	Kulmiso (College)
18+ Jir – kartida badan	Waxbarashadda Xilqaadka	Jaamacad (University)

Maadooyinka ay khasabka tahay iyo kuwa doorashada leh ee ardayga laga rabo in uu dhigto waxaa ka mid ah:

• Xisaab
• Farsamada cusub ee Xogdhawrayaasha - ICT
• English
• Saynis
• Kimisteri (chemistry)
• Baayologi (biology)
• Fisigis (physics)
• Soomaali
• Barbaarinta Islaamka
• Carabi
• Taariikh
• Juquraafi
• Cilmiga Bulshada
• Jimicsi iyo Ciyaar
• Farshaxanimo
• Farsamada cuntada

Qaabka sannad dugsiyeedka waxbarashada ee Dalladda Waxbarashada Ilays iyo fasaxyadu waa sida soo socota:

XILLIGA AA1: DAYRTA	118 MAALMOD
Xilliga 1aad waxa uu ka bilaabmaa	1da Ogoosto sannad kasta
Dhammaadka Xilliga 1aad	31da Diisambar sannad kasta
XILLIGA 2AAD: GUGA	130 MAALMOOD
Xilliga 2aad waxa uu ka bilaabmaa	15ka Janaayo sannad kasta
Dhammaadka Xilliga 2aad	15ka Juunyo sannad kasta
FASAXYADA KALE EE GUUD IYO KUWA ISLAAMKA
Fasaxa weyn ee Ilays	16ka Juunyo ilaa 31da Luulyo
Ramadaan	21da ilaa 30ka Ramadaan
Ciidda Fitriga	2 Maalmood Ciidda Fitriga ka dib
Ciidda Udxada	2 Maalmood Ciidda Carafa ka dib
Ciidaha Qaranka	Way kaladuwan yihiin